Bu konuda genel bir değerlendirme yapalım. İmajinasyon konusu dahil, bir şeyi incelerken veya değerlendirirken, o şeyin göründüğünden çok daha ötesini, yani aslının ne olduğunu insan aklının bir köşesinde tutarsa, o şey ne kadar basit veya karmaşık görünürse görünsün, onun karışıklığı içerisine düşmez. Bu konuda biraz konuşalım.

İmajine ettiğiniz şeylerin kendileri nedir? Onları meydana getiren şey nedir?

Bunları bilmek ve farkında olmak bilinçli olmayı ve dolayısıyla hakimiyeti sağlar. Üzerinde dikkatle durmadığınızı düşündüğümüz bazı bilgileri, tekrar hatırlatalım. Bu bilgiler üzerinde geniş düşünmek gerekiyor.

Herhangi basit bir şey, basit bir şekil nerede meydana geliyor. Onun olduğu bir yerin olması gerekir. Yani onun bir ortamda olması gerekir, bu ortam olmayınca hiçbir şey olmaz. Sonra, o şeklin malzemesi ne olacak? Bir şey yapmak için malzeme gerek, ortada ortamdan başka hiç bir şey yok. Hiçbir şeyi yoktan var edemezsiniz, o yerde olmakta olanlar da hayal ürünü şeyler değildir. Ayrıca boşluk kavramı da bir şey ifade etmez, bu sebeple her yer ortamdır.

Onun için, o ortamın ne olduğunu bilmek gerekir. İşte bu yer hakkında verilen bilgiler insanlar için yeni bilgiler olmuştur. Bu ortamın maddi bir ortam olduğu söylenmiştir. Fakat bu yer için maddi bir ortam derken, bilinen maddelerin dağıtılıp serpiştirildiği bir ortam gibi düşünmemek gerekir. Öyle olsaydı parçaları bulunurdu. Bu demektir ki o ortamın maddesi, bilinen her hangi bir madde değildir.

Bildiğiniz gibi maddeler asla kendi kendilerine hareket edemezler. Yani pasiftirler. Bir de bunun zıt özelliklerine sahip ruh vardır. O da tam tersine aktif durumdadır. Ruhtan çıkan tesirin bu ortamın maddelerine yansıtıldığı ayrıntılarıyla anlatılmıştır. Şimdi, bu ortamın maddesi görünen bir şey değil, ruh bu maddenin bir parçasına bir tesir gönderdiği zaman tesirin özelliklerine göre madde etkilenip hareket ediyor. Ayrıca hareketlere bağlı olarak ortaya çıkan zaman da ayrı bir konu. Fakat bu madde görünen bir şey olmadığı için, hareket etmiş veya etmemiş bir şey fark etmez. Onun görünmezlik özelliği yine devam eder.

Peki bu madde görünmüyorsa şu anda gördüğümüz şeyler ne oluyor. İşte bu bilginin unutulmaması büyük yolu açar. Sizin gördükleriniz o görünmeyen maddenin sadece hareketleri oluyor. Fakat, bu hareketler sizin içinde bulunduğunuz hareket bandı üzerine çıkarsa, yani çok hızlıysa gene göremezsiniz, yavaşsa  gene göremezsiniz. Yani bir şeyin ortada görünmesi veya görünmemesi, yada şekilden şekle girmesi bir hareketin olduğundan başka türlü hareketler yapması demek oluyor.

Madde, tesirin özelliğine göre hareket eder. Tesir az veya çok gelebilir, madde de tesire uygun olarak az veya çok hareket edecektir. Fakat hiçbir zaman o görünmeyen madde görünür olmayacaktır. Burada bilinmesi gereken şey, imajinasyonlardaki görüntüler de dahil, her şeyin bir hareketten ibaret olduğudur. Bunun üzerinde derin düşünmek gerekir.

Şimdi, imajinasyonun ne işe yaradığı konusuna gelelim. Kabaca imajinasyon, insanın bir şeyi hayalinde canlandırmasıdır. Sıradan bir insanın, hayalinde bir şeyi canlandırma yeteneği yoksa zaten o insan dünyada zor yaşar. Çünkü o insan, odasındaki herhangi bir ağır eşyanın yerini değiştirmek istediğinde bile, önce o eşyanın yerini değiştirmiş gibi hayal etmesi gerekir. O eşya yeni yerinde nasıl görünüyor, yakışıyor mu yakışmıyor mu, o yere uyar mı uymaz mı, girişe çıkışa engel olur mu olmaz mı önce hayal eder. Sonra o eşyayı oraya çeker veya çekmez. Hayal etme gücü zayıfsa hata yapacağı için zahmete girer.

Veya bir insan arabasını dar bir yere park edecek, araba oraya sığar mı sığmaz mı önce arabasına bakar, sonra park edeceği yere bakar. Göz kararı bir hesapla karşılaştırır. Şansını dener veya denemez. Fakat hesap tutmazsa arabasını çizer, bu da bir tecrübe ister. Vitrindeki bir elbiseyi dahi giymeden önce, giymiş gibi hayal edersiniz ve ona göre kararınızı verirsiniz.

Eşyanın yerini değiştirmek isteyen o insan ne yapıyor! Bir eşyaya bakıyor ve sonra taşıyacağı yere bakıyor. O eşyayı önce hayalinde oraya yerleştiriyor ve sonra da o eşya oradaymış gibi etrafını görmeye çalışıyor. Hayalinde eşyanın eski yerini de boş görmesi gerekir tabi, bunu yapmaz ise eşya iki tane olur ve canlandırma işi de yarım yapılmış olur.

İşte sıradan bir insan, burada bir hayal etme faaliyetini gözleri açık olarak yapmaktadır. Bunu yaparken bir çok işi de birlikte yapabilir. Konsantre olmasına veya gevşemesine gerek yok. Fakat, bu kadar basit görünen bir hayal etmeyi yapmakla, büyük bir yeteneğini nasıl yavaş yavaş geliştirdiğinin kendisi farkında olmaz. Çocuklar bile oyun oynayarak bu yeteneğini geliştirmektedirler. Bu alıştırmaların örneklerini ve ne kadar çok işe yaradığını hayatın her alanında görebilirsiniz.

Bu hareket, yani imajinasyon bilinçli olarak geliştirilmek istenirse kurallarınabuyulması gerekir, bunlar bildiğiniz şeyler olduğu için tekrar etmiyoruz. Fakat imajinasyon boşlukta meydana gelmez. Zaten boşluk diye bir şeyin mevcut olmadığını daha önce söylemiştik. İmajinasyon yoluyla çok ince maddeler üzerinde meydana getirilen şekiller ve canlandırmalar olmayan şeyler değildir. Onlar gerçektir ve bir eser meydana getiriyorsunuz ve o eserin tek sahibi sizsiniz.

Meydana getirdiğiniz eserin içinde yaşayabileceğiniz gibi, başkaları da yaşayabilir. Aynı imajdan diğer insanlar da yapabilir ve o zaman bir sürü imaj olur, ve zaten biraz gevşeyince bir sürü imaj görüyorsunuz. Acaba bu imajlar birbirine karışır mı karışmaz mı diye düşünen olacaktır. Sizin nasıl bu olayda bir parmağınız var ise, diğer insanların da kendi imajlarında parmakları vardır. Fakat hiçbir insanın parmak izi birbirine uymaz. Bu demektir ki, bir imajinasyon meydana getirilmiş ise, o imajinasyon, meydana getiren kişinin imzasını taşımaktadır. Yani yedi milyar kişi ayni çiçeği imaj etse bile hepsinin titreşimi farklı farklı olacağı için her çiçek kendi sahibini bulacaktır.

İmajinasyon ne işe yarar, özetle söyleyelim. Dünyada alıştırmaları yapılan imajinasyon kainat okulunu bitirmeye yarar. İşte bu kabiliyet o kadar çok önemlidir ki, bunu ancak sezmek, ve sezmek için de bilgi gerekir. İkisine de ulaşabilirsiniz.