Kainatın ilahi nizam ve tertibi hakkında verilen kıymetli bilgiler insanlara yüksek sezgiler kazandırmaya devam etmektedir. Bu nizamın insan ufkunu aşıp gitmesi, insan varlığında derin bir mütevazi ruh hali meydana getirmektedir.

İlahi nizamı meydana getiren sebep, kainat üstü ruhların da ötesinde bulunan ve ilahi olan asli prensibe dayanmaktadır. Asli prensipten ancak prensipler çıkar, ve onlar da ilahidir.

Bu prensipler, ruhlara hizmet eden kainatların meydana gelmesine sebep olmuştur. Prensip, temel kuralı ifade eder. Madem ki bir kainat temel kurallara göre kurulmuştur, bu durumda kainatın hiçbir hareketinde, hiçbir oluşumunda, hiçbir zerresinde, tesadüf gibi bir kavramın yeri olamaz.

İnsan idraki her şeyi kavrayamaz fakat, her hareket, her oluşum, meydana gelmiş veya gelecek olan her şey, ilahi prensiplere, yani temel kurallara bağlı olarak meydana gelmiş ve gelecek demektir. Ayrıca bu, ilahi nizamın sadece bu alemle ilgili kurallarının izahıdır. Zaman ve mekan hakkında verilen bilgilere göre diğer alemlere bakınca, meydana gelmiş veya gelecek diye bahsettiğimiz kavramlar da değişmektedir. Ve, her şey, insan idrakinin kavrayamayacağı yüksek bir zamana bağlı bir oluşum ve akış içinde meydana gelmektedir.

İlahi nizamın alemlerdeki görünen durumuna bakılırsa, bu alemin özelliği üst bir alemde kapsam kazanır, veya onun özelliğinin bir parçası olur. Bir alemi doğuran başka bir alem, birbirinden tamamen ayrı değil, bu iki alemi birbirine bağlayan üçüncü bir alem daha meydana gelmektedir. Bunlara ara alemler denmektedir. Ne kadar alem varsa onları birbirine bağlayan o kadar ara alemleri vardır, ki bu da her şeyiyle birlikte kainatı bütün yapar.

İlahi nizam, alemler arasında ilerleyen varlıkların diğer bir aleme geçerken, bu ara alemlerde üst alem için geçiş hazırlığı yapmalarına imkan tanımakta ve alışmasını sağlamaktadır. Ve bir bağ, veya köprü vazifesi gören ara alemler, varlıkların oluşumundan itibaren kainatın sonuna kadar alemler arasındaki geçilmesi gereken yollarını açmaktadır. İdraklerin ötesinde gerçekleşen ilahi nizamın bu işleyişi, ancak yüksek vazifeli varlıkların verdiği bilgiler sayesinde sezilebilmektedir. Bu durumda, birbirini doğuran alemler de ileriye doğru sürekli bir gelişim ve bir akış hali içinde bulunuyor demektir, ki bu da ilahi nizamın olduğu gibi bir akış içinde olduğunu gösterir.

İlahi prensiplere bağlı olarak titreşen amorf maddenin hareketlerinin görüntüsü olan dünya maddeleri dahil, onların çok daha gelişmiş durumları içinde bulunan insan hayatı da ilahi prensiplere bağlı olarak bulunmaktadır. Bu prensiplere bağlı kanunlar veya kurallar varlıklara sonsuz tatbikat imkanlarını sunar. Fakat, şurası da prensiplere bağlı bir kuraldır ki, çaba sarf etmeyen, efor göstermeyen, yani düalite prensibinin değer farklanması mekanizmasını kullanmayan ne ilerleme nede gerileme kaydedemez.

İlahi nizam, prensipler ve kanunlarıyla varlıklara sonsuz tatbikat imkanları sunarken, varlıkların ihtiyaç duyarak önceden hazırlamış oldukları bir planı, bu geniş imkanlar içerisinde prensip ve yasalarını kullanmadan uygulamaları imkansızdır. Kısaca, insan hayatında olan biten her şey, ilahi prensiplere bağlı kurallara veya mekanizmalara bağlı olarak bir düzen içerisinde meydana gelirler.  

İlahi nizamın her şeyi kapsayan genişliği ve sonsuz seçim imkanı, insanın her istediğini yapabilecekmiş gibi özgür hissetmesine ve her şeyin tesadüfen meydana geliyormuş gibi görünmesine sebep olmaktadır. Çeşitli sebeplerle birlikte, ki bu sebepler varlıkların planlarını güvenle uygulamaları için gerekli olan sebeplerdir, insanın idrak darlığı yüzünden dünya hayatında ilahi nizam ve kuralları doğal olarak perdeli kalmaktadır. Fakat, hangi yol olursa olsun, her ne olursa olsun, mercek altına alınıp teferruatına bakıldığı takdirde ilahi nizamın değişmez prensip ve kuralları kesinlikle orada bulunacak ve görünecektir. Zaten bunun bir kısmı tabiat içinde bulunan bir insan için görünmekte ve bilinmektedir.

Bu prensiplere göre insan kalabalığına bakılacak olursa, dünyada, insanlar her ne yaparlarsa yapsınlar, ilahi prensiplerin ve mekanizmalarının dışında bir harekette bulunamazlar. Önceden hazırlanmış bir program gecikebilir, plan dışı hareketlerde bulunulabilir, hata yapılması doğaldır, hatta yapılmış veya yapılacak olan hata bazen planın bir parçası da olabilir. Yani insan için hata görünen, insan üstü varlık için yapılması gereken bir iş olabilir.

Fakat, ilahi prensiplere bağlı mekanizmalar, varlığın hazırlamış olduğu planı doğrultusunda, insana hata gibi görünen o yükseltici basamaklarda ilerlemesini sağlayacak vicdan gibi, yardımcı varlığı gibi, her türlü güvenlik mekanizmalarına sahiptir. Yani her hal ve durum için planın mutlaka tatbik edilmesini sağlayan mekanizmalar mevcuttur. Tüm bunlar, ve hayatta meydana gelen her şey, ilahi nizamın dünyada görünen ve işleyen çok ince ayrıntıları ve akışlarıdır.  

Dünya insanı için yol gösterilmiştir, dünya insanı için hedef belirtilmiştir, dünya insanı için mühlet verilmiştir, dünya insanı için hayatın ne ifade ettiği insanca anlatılmıştır. İlahi nizamın mevcudiyetini insanlığın bilmeye hakları vardır, ki hayat planlarını yarı idrakleriyle ve özgür iradeleriyle yerine getirirken, kendilerini de ona göre hazırlayıp hayatlarının amacı olan yükselmenin yolunu tutabilsinler.

İlahi nizamı gözeten ve sağlayan, ilahi prensiplere bağlı sonsuz sayıda organizasyon ve planlara bağlı vazifeli varlıkların bulunduğunu akıldan çıkarmamak gerekir.