Bir insanın, insanlık safhası otomatizmalarından kurtulabilmesi, onların neler olduklarını, neye hizmet ettiklerini, ne amaç taşıdıklarını öğrenip vicdanında gerçekten tarttıktan sonra genişlemiş olan idrak ve irade hürriyetiyle göstereceği gayretlere bağlıdır. Fakat önce, insanların otomatizmalardan kurtulma ihtiyacının ortaya çıkmış, ve bu ihtiyacı karşılayacak olan bilgilerin de verilmiş olması gerekir, ki bu bilgiler de zaten insanlığa zamanında verilmiştir.
Otomatizma araçları nelerdir? Otomatizma araçları ihtiyaç duyulacak olayların meydana gelmesine sebep olacak her şeydir. Duygular, düşünceler, fikirler, arzular, istekler, ihtiyaçlar, vs, dünya hayatında her şey otomatizma aracı olarak kullanılabilir. Bunların neden ve nasıl bir otomatizma aracı olarak kullanıldığını basitçe ve kısaca izah etmeye çalışalım.
Bir insanın, dünya hayatında gerçek hedefine kendi idrak ve iradesiyle gitmesine imkan yok ise, yani o insanın dünya hayatının amacı olan vazife planlarına kendi idrak ve iradesiyle bilinçli olarak hazırlanamıyor ise, o insan bu hazırlığını yapsın ve gerçek hedefine ulaşabilsin diye o insana yardım edilmektedir.
Otomatizmalara sahip bir insan, isteklerinin, arzularının, düşüncelerinin, fikirlerinin, hatta kendisinin dünyada gerçekten neden var olduğunun açık bilgisine ve idrakine sahip değildir. Sadece bunların kendisine ait olduğunu ve kendi sorumluluğu altında bulunduğunu bilir ve doğal olarak sahip çıkar.
Bu durumdaki bir insanın, gerçek hedefine kendi idrak ve iradesiyle bilinçli olarak gidebilmesi için, yani o insanın vazife planlarına kendi idrak ve iradesiyle bilinçli olarak dünyada hazırlanabilmesi için, sahip çıktığı istekleri, arzuları, düşünceleri, fikirleri, her şeyi, onu gerçek hedefine doğru sevk etmek için vazifeli varlıklar tarafından bir araç olarak kullanılmaktadırlar.
Dolayısı ile o insan, sahip olduğu bu arzu ve istekleriyle kendi idraki dışında otomatik olarak belki henüz sezgisine bile varamadığı gerçek hedefine doğru yönlendirilmiş olmaktadır. Yani dış görünüşte, onun iyilik yapması, kötülük yapması, veya bunların kendisine yapılması, işe gitmesi, para kazanması, sevmesi, ayrılması, endişe duyması, korkması, onun düşüncelerinin, fikirlerinin, arzu ve isteklerinin bir sonucu olarak ortaya çıkmaktadır.
Fakat o, içinde yaşadığı bu olayların kendi öz varlığını vazife planlarına hazırlamak için kendi düşüncelerinin, fikirlerinin, istek veya arzularının yüksek varlıklar tarafından bir araç olarak kullanıldığının ve kendi hedefine doğru yönlendirildiğinin farkına bile varmaz.
Vazife safhasında dünyadaki gibi bir otomatizmanın yeri yoktur. Dünya hayatı insanları, daha doğrusu varlıklarını vazife safhasına hazırladığına göre, daha dünyadayken bir insanın bilgi ve idrakiyle kendi otomatizmasından kurtulmaya çalışması, o insanın dünyada yapacağı en önemli ve en son hazırlık işlerinden birisi olacaktır. Bir insanı otomatizmalarından kurtaracak olan şey nedir?
Bir insanı otomatizmalarından kurtaracak olan şey, bilgi, idrak ve vicdanıdır. ‘Bugün artık korku ve his devri değil, bilgi, mantık ve idrak devri’nin hakim olduğu söylenmiştir.
Bu gün, dünyadaki bir çok insanın idraki o kadar çok gelişmiştir ki, kendi otomatizmalarının kendilerini henüz bilmedikleri bir hedefe doğru sürüklediklerini artık sezmeye başlamışlardır. Fakat bu sezginin bir sonraki adımı idraktir, yani sezgiyle değil açık bilgiyle yaşamaktır.
Bu demektir ki, insanların gerçekten kendilerinin kim olduklarını ve neden dünyada bulunduklarını öğrenme ihtiyacı ortaya çıkmış, insanlık hakkındaki bilgi ve görgüleri artmış, idrakler genişlemeye başlamış, insanlığa verilen son bilgilerle karşılaşanlar ise, sezgisine vardıkları kendi otomatizmalarından vicdanlarıyla kurtulmaya yavaş yavaş başlamış bulunmaktadır.
Bu son gelişen durumlara yüksek bir açıdan bakılacak olursa eğer, aslında, büyük bir plan ve program dahilinde insanlığı otomatizmalarıyla gerçek hedefine doğru sürükleyen büyük vazife planlarının bir başarısı olarak ortaya çıkmaktadır.