Bir ruhun, bir kainat varlığını kullanarak çok uzak bir gelecekte ve çok yüksek alemlerin sonunda, yani ünite denilen en son ve en yüksek varlıklar topluluğuna kavuşmasıyla birlikte, o ruhun sonsuz tekamül ihtiyaçlarından sadece bir tanesi tamamlanmış olmaktadır. Bir gün mutlaka gerçekleşecek olan bu büyük ve kutsal tekamül olayının, çok uzun zamanlar öncesinden başlayıp bu güne kadar gelen ve devam eden hazırlıklarından ve mekanizmalarından kısaca bahsedelim.
Bu hazırlıklar ve mekanizmalar, bu gün dünyada doğal olarak yaşanan ve hayatın bir parçası olarak görünen çeşitli hal ve durumlardır. Bu hazırlıklar ve mekanizmalarla ilgili dünyaya verilen bilgiler, şuur ve idrak sahibi dünya insanlarının dışında bulunanlara hitap etmemektedirler.
Yani yüksek alemlerin vazifeli varlıkları, insanlık aleminin bu safhalarını çok çok uzun zamanlar öncesinden tamamladıkları için zaten bu bilgilere sahiptirler. Bu hazırlık bilgileri, insan altı kademelerinde bulunan varlıklara göre ise çok uzak bir geleceğin yüksek realiteleri olarak görünmektedir. Bu realitelerin alt kademe varlıklarına göre çok ileride bulunması, tıpkı vazife planlarında bugün yapılmakta olan en basit işlerin dahi sıradan bir insan idrakinin çok üzerinde kalmasına, hatta tamamen dışında kalmasına benzer. Kısaca bu hazırlık bilgileri, kendisinin bu dünyada neden bulunduğunu ve hayatın gerçekten ne ifade ettiğini ve ne yapması gerektiğini düşünen ve öğrenmek ihtiyacı içinde bulunan şuur ve idrak sahibi dünya insanlarına hitap etmektedir.
Ayrıca, dünyaya verilen bu hazırlık mekanizmalarına ait bilgiler teorik olarak kavrandıktan sonra, bir de bunun dışarıda görünen gerçek halini sezmeye çalışmak gerekir. Fakat, bu hazırlıklar ve mekanizmalar dışarıdan gördüğümüz bir beden ile, görünmeden o bedeni kullanan varlık arasında meydana geldiği için, bu mekanizmaların ne olduğunun ve nasıl çalıştığının en iyi şeklini insan ancak kendi içinde görüp bulabilecektir.
Eğer, insan bu hazırlıkların nasıl yapıldığını kendisinde görüp anlayabilirse, burada bahsedilen vicdan, idrak, bilgi gibi kelimelerin insanların verdiği birer isimden ibaret olduğunu, ve bu isimlerin ifade ettiği unsurların doğal hallerini de görecek, ve hatta bu unsurların tek başına çalışmayıp büyük bir mekanizmanın birbirine bağlanmış parçaları olduğunu, ve bu parça ve bağlarının da başka bir aleme doğru açıldığını sezecektir.
Mesela, insanın bir duygu olarak içinde hissettiği ve kendisinden ayrı göremediği vicdanı için bir hazırlık mekanizmasıdır denmiştir. Bunu önce yalın ve geniş haliyle görebilmek gerekir. Fakat, vicdan sahibi insanlarla birlikte onların etrafında çiçekler, ağaçlar, ve hayvanlar da görülmektedir. Bitki ve hayvanların görülmediği bir insan topluluğu bulunmamaktadır. Onların da bu insanların etrafında neden var olduklarının bilinmesi gerekir.
Verilen bilgilere göre, onlar da kendi çaplarında bir hazırlık içinde bulunmaktadırlar. Madem ki onlar da bir hazırlık içinde bulunmaktadırlar, eğer insandaki vicdan bir hazırlık mekanizması ise onların da bir hazırlık mekanizmalarının bulunması gerekir, yani vicdanlarının olması gerekir. Ve, gerçekten bu vicdan mekanizması, çevrede görünen çiçeklerde, ağaçlarda, hayvanlarda, ve hatta üstüne basıp geçilen basit otlarda dahi bulunmaktadır.
Fakat, onlarda bulunan vicdan mekanizması henüz bir insandaki gibi gelişmiş değil de, onların içgüdülerine göre ayarlanmış düaliteler halinde bulunmakta ve çalışmaktadır. İnsandaki gelişmiş vicdanla bitki ve hayvanların basit vicdanlarını birbirine karıştırmamak için, onlarda bulunan vicdani faaliyetler genelleştirilmiş ve tümüne birden tekamül mekanizması denmiştir.
Bitki ve hayvanlardaki bu tekamül mekanizması gelişerek insanlık safhasına ulaşınca adına vicdan dendiğine göre, insanlık safhasından sonraki durumlarının da bulunması ve hatta çok daha gelişmiş olması gerekir.
İşte, verilen bilgilere göre insanlık safhasındaki bu vicdan mekanizması, ki vicdanlar zıt kutuplara yani düalitelere sahiptirler, bu safhadan sonra yüksek alemlerde başlayan vazife planlarında da bulunmaya ve çalışmaya devam etmektedir. Fakat, insan idraklerinin ötesinde kalan ve dünyadaki bildiğimiz zıt unsurlarının ortadan kalktığı bu vicdan düalitesinin oradaki adına vicdan değil vazife düalitesi denmiştir.
Bu vazife düalitesi, yani dünya hayatında doğru yolun rehberi olan ve vazife safhalarına yaklaştıran insanlık safhasındaki vicdan düalitesi, vazife safhalarına yükselince tam olarak gelişip son halini almakta ve gerçek bir tekamül mekanizması haline gelmektedir. Varlıklar da bu tekamül mekanizmasıyla yükselişlerine devam etmektedirler.
Vicdan hakkında verilmiş olan bu genel bilgiler, insanda bu gün bir duygu olarak ortaya çıkan ve birbirinden farklı gelişmişlik dereceleri bulunan vicdanların ne kadar yol kat ettiği ve edeceği hakkında genel bir sezgi verebilir. Bu vicdan mekanizmasıyla birlikte gelişen idrak konusuna gelelim.