Dünyaya verilen son bilgilerde ‘üst realiteyi benimsemek, alt realitenin bağlarından çözülmekle mümkün olur’ denmiştir. Bir ömre mal olan birbirinden farklı dünya realiteleriyle nasıl bir üst realiteye geçildiğini verilen bu bilgilere göre kısaca ve basitçe ifade etmeye çalışalım.
Aşağıdan yukarılara doğru bir sıra takip eden dünya realiteleri vicdan düalitesine konmuş ve üstte olanlara vazifeye yönelmiş unsurlar, altta olanlara da nefsaniyete yönelmiş unsurlar denmiştir. Aynı zamanda geçmişten geleceğe gittiği için üstte olan realiteler yaşanacak realiteleri altta olan realiteler de yaşanmış realiteleri ifade etmektedir.
Yaşanan mevcut realitenin ise bir tarafı vazifeye yönelmiş diğer tarafı nefsaniyete yönelmiş iki zıt kutbu bulunmaktadır. Aynı zamanda yaşanan mevcut realite üst realitelere göre nefsaniyet konumunda kalmakta alt realitelere göre de vazifeye yönelik konumunda kalmaktadır. Ve yine aynı zamanda yaşanan mevcut realite geçmiş realitelerin özünü de içine alarak genişlemektedir. İnsan ise irade hürriyetini kullanmakta ve vicdan düalitesinin istediği tarafına değerler eklemektedir.
Vazifeye yönelik unsuruna değerler eklerse eski realitesinden kurtulabilmekte, bunun zıttı olan kutba değerler eklerse mevcut realitesini olduğu yerden aşağı düşürebilmektedir. Realitelerin aşağı düşmesi tekamül kanunlarına aykırı olduğu için vazifeli varlıklar tarafından müdahale edilmekte ve bu müdahale de gelişmeyi mecburi yapmakta ve ıstırabın doğmasına sebep olmaktadır.
Özetle, mevcut bir realiteyi terk etmek için yaşanan olaylar ve bu olaylardan elde edilen kıyas bilgileri öz bilginin devamlı artmasına ve ruhun tekamülüne sebep olmaktadır, denmiştir. Dolayısıyla birbirinden farklı bütün realiteler bir bütün oluşturmakta ve aşağıdan yukarılara doğru bir sıra takip etmektedirler.
Fakat, bir realiteyi terk edip daha üstün bir realiteye geçebilmek için o realitenin sonuçlarının varlık tarafından öz bilgi haline getirilmiş olması gerekmektedir. Varlık bedenini terk edip bir realiteyi öz bilgi haline getirdikten sonra mevcut öz bilgisini artırmak için dünyaya tekrar doğup daha yüksek bir realiteye sahip olması gerekmektedir. Bunun için de her yeni realite için yeni bir dünya plan ve programı gerekmektedir.
Varlıklar yeni bir plan ve programla dünyaya doğarlarken eski realitelerinin etkileri altında kalarak dünyaya doğmaktadırlar. Onun için eski realitelerinden kurtulmak için gösterilen çabalar ve elde edilen yeni kıyas bilgileri tayin edilmiş bir realitenin ve dolayısıyla yeni öz bilgilerin yeni materyallerini meydana getirmektedir. Böylelikle varlık bir ömür boyu süren eski realitesinden uzaklaşmaya ve üst bir realiteye yaklaşmaya başlamaktadır.
Bir sıra takip eden dünya realiteleri birbirini içine alarak genişlemekte ve bir bütün oluşturmaktadırlar. Realitelerin genişlemesiyle birlikte öz bilgiler de artmaktadır. Öz bilgilerin artmasıyla birlikte idrakler de genişlemektedir. İdraklerin genişlemesi demek ise varlığın bizzat gelişmesi demektir.